Even stilte in Hoorn en Berlijn tijdens Europese fotografiemaand
Een beeld uit de reeks ’Innerlijk landschap’.© Foto Anna Swagerman
Berlijn, Brussel, Parijs, Wenen, Lissabon, Hoorn. Het zijn steden waar de Europese Maand van de Fotografie wordt gevierd.
Het Hoornse aandeel is heel wat kleiner dan dat in bijvoorbeeld Berlijn, waar maar liefst honderd exposities te bezoeken zijn. Deze Duitse stad is de plek waar de Hoornse deelname zijn oorsprong vindt.
Anna Swagerman en Dirk Peuker besloten een expositie in Hoorn, Swagermans geboorte- en huidige werkplaats, te koppelen aan een expositie in de Kunsthalle am Hamburger Platz in Berlijn. Peuker is docent aan de Weißensee Kunsthochschule Berlin, waaraan Swagerman vorig jaar afstudeerde. ,,Het leek me een kans om deze unieke plek aan het IJsselmeer met anderen te delen.’’
„We dachten eerst iets op afstand te doen met digitale projecties”, blikt Swagerman terug. „Maar het idee groeide verder en uiteindelijk kwam een grote groep uit Berlijn hierheen met een bus vol kunstwerken.” Die vormen nu de expositie bij Expoost.
Maar liefst 22 kunstenaars (in spe) werkten samen aan de tentoonstelling. Het merendeel studeert aan de Weißensee-academie, enkele zijn daar docent en drie Hoornse kunstenaars doen mee. „Ik vind het belangrijk dit initiatief te verbinden aan makers in Hoorn, want ook hier worden bijzondere werken vanuit het hart gecreëerd”, aldus Swagerman.
Zelf ging ze vooral een samenwerking aan met Amrita Karunaratne, een Hoornse collega die zich bezighoudt met cyanotypie. „Cyanotypen worden vooral op papier gemaakt, maar Amrita gebruikt porselein. Ze gebruikt een mix van vloeistoffen die een blauwe kleur geeft wanneer die aan licht wordt blootgesteld. Ze legt zand, takjes, of andere voorwerpen die ze in de natuur vindt op het porselein dat ze vervolgens in de zon legt. Zo ontstaan bijvoorbeeld lijnen. Ik heb zelf een foto van het IJsselmeer met diezelfde blauwe kleur en lijnen.’’ Deze foto en Karunaratnes porseleinen objecten vormen samen een installatie op de tentoonstelling in Expoost.
(Tekst gaat door onder de foto)
Werk van Amrita Karunaratne met eenzelfde lijn- en kleurvoering als op een foto van Anna Swagerman.
Beweging
Swagerman leerde ook van deze samenwerking. „We hebben veel uitgewisseld over het creatieve proces. Amrita heeft mij laten zien dat het helpt om je onzekerheden op tafel te leggen. Als je uitspreekt waar je vastloopt, komt daar juist weer beweging in.’’
,,Het is sowieso belangrijk om je bloot te stellen aan andere zienswijzen en culturen. Dat bleek wel tijdens dit project: mensen uit Berlijn raakten geïnspireerd door de omgeving hier en het leverde Hoornse kunstenaars ook nieuwe energie op.”
Haar interesse in uiteenlopende denkwijzen is in Swagermans werk te zien. Een terugkerend thema is ’het innerlijke landschap’. ,,Dat betekent dat ik vaak mensen laat zien in de natuur, die hun gevoel reflecteert. Ik laat mijn werken heel spontaan ontstaan; ik zet niet alles naar mijn hand.”
Liefde voor de mens
Wanneer werk van anderen ook als uitgangspunt de mens heeft, waardeert de Hoornse kunstenares dat. Ze ziet het in Expoost bijvoorbeeld in de video-installatie van Elena Mir Fakhraei.
„Elena laat de liefde voor wat een mens beweegt zien. Ze filmde met Super8 haar Iraanse tante. Die reflecteert op het huis uit haar jeugd en het huis in Berlijn waar ze nu woont. Door de omstandigheden in haar land gaat het over verlies, maar ook over wat familie is. De film is te zien op een monitor, die op een tapijt staat. Aan de muur hangen twee schilderijen die Elena maakte.”
(Tekst gaat door onder de foto)
Beeld uit de video-installatie van Elena Mir Fakhraei.
De expositie is dus heel divers: van analoge foto tot media-installatie en keramieken objecten. Wat alles bindt, is het overkoepelende thema dat uitnodigt tot terugtrekken in verschillende hoeken van de visuele reis die de expositie is: ’Even stilte’.
Even stilte
De expositie is tot en met 16 april te bezichtigen bij Expoost in de Ceciliakapel te Hoorn, woensdag tot en met zondag 13-17 uur.